Piekeren; die vervelende malende gedachten

 

Piekeren…je kent het vast wel. Malende automatische gedachten die zich continue herhalen. Doemscenario’s die worden afgespeeld in je hoofd en gesprekken die je in gedachten voert. Vooral ’s nachts kunnen negatieve, angstige gedachten je wakker houden en van je nachtrust beroven. Dan lijken situaties of gebeurtenissen vaak nog erger. Op de dag zorgen piekergedachten ervoor dat je je slecht kunt concentreren op je taken.

Piekeren is echt heel vervelend en staat je geluk in de weg. De gedachten die we piekeren noemen  zijn nooit positief. Ze komen wanneer je ergens TE van hebt: 

Te veel zorgen

Te veel werk

Te veel verdriet, angst of onzekerheid 

 

Ook gaan ze vaak NIET over het HIER EN NU. Neem maar eens een piekersituatie in je gedachten. Dan ging het over de toekomst of over het verleden:

Stel je voor dat…

Als het maar niet…

Wat nu als…

Had ik maar…

Was ik maar…

Hoe moet het nu als …

Als ik … dan…

Als hij /zij…

 

 

Hoe ontstaat Piekeren? 

Piekeren ontstaat wanneer je veelvuldig negatief nadenkt over een situatie of gebeurtenis op een moment dat je er geen invloed op hebt; op een tijdstip waarop je geen actie kunt ondernemen.

Je piekert over iets wat mogelijk zou kunnen gebeuren, een situatie waar je tegenop ziet of iets wat is geweest en wat niet naar wens is gegaan. Je gedachten erover zijn niet positief zoals bij bijvoorbeeld een vakantie, ook al ben je daar druk mee. Wanneer je een vakantie in het vooruitzicht hebt en je denkt na over wat je daar allemaal wilt gaan doen dan zeg je niet: ”Ik heb lopen piekeren over de vakantie.” 

Piekeren ontstaat ook wanneer je teveel onafgeronde werkzaamheden, een te drukke agenda hebt. Het wordt dan te druk in je hoofd en te vol met gedachten waardoor je onderbewustzijn dit niet meer kan verwerken. Je kunt het je voorstellen alsof je in een winkel werkt. Er komt iemand. Je helpt diegene, er wordt gepast, je rekent af en je klant vertrekt weer. Dan komen er meer klanten en terwijl je met hen bezig bent raken de pashokjes vol. Terwijl je afrekent komen er nog meer nieuwe mensen die ook geholpen willen worden, maar tegelijkertijd wordt de rij voor de kassa langer. Klanten worden ontevreden, roepen je, willen je advies, anderen lopen weg…….Al die mensen (je gedachten over wat je allemaal te doen hebt), hun reacties en hoe je ermee omgaat zogen voor stress. Je krijgt het niet meer geordend en georganiseerd. Dus ga je piekeren.

 

Waarom is piekeren slecht voor je? 

Piekeren gaat ten koste van je gemoedsrust en is niet zonder risico. Piekeren veroorzaakt namelijk een scala aan negatieve emoties en stress. Omdat je gedachten bij piekeren niet positief zijn, kun je door het piekeren snel in een negatieve gedachtenstroom terecht komen: Je maakt je zorgen of ergens druk om, je hebt negatieve, angstige, boze of verdrietige gedachten waardoor je zorgen toenemen. 

Door negatief te denken en de neerwaartse spiraal wordt het probleem voor je gevoel steeds groter. Vaak zijn piekergedachten irreëel en slechts een klein percentage van hetgeen je vreest komt ook uit. Ook is het zo dat negatieve gedachten je mentaal minder krachtig maken. Ze hebben veel invloed op je zelfvertrouwen en het beeld wat je van je omgeving hebt. Doordat in die negatieve gedachtenstroom terecht komt, zul je gefocust zijn op bevestiging van je negative gedachten en de positieve kanten steeds minder gaan zien. 

Piekeren is iets anders dan je ergens zorgen over maken. Wanneer je je zorgen maakt dan denk je nog wel in mogelijkheden en oplossingen. Je houdt de regie. Bij piekergedachten lukt dit slecht en ben je in een vicieuze cirkel terecht gekomen. Je concentratie vermindert en je voelt je steeds minder fijn. Je raakt vermoeider en somberder omdat je het gevoel hebt dat je vastloopt met je gedachten. Dit kan uiteindelijk tot een DEPRESSIE leiden.

 

Wat kun je aan piekeren doen?

Piekeren kun je stoppen door in het HIER EN NU constructieve gedachten te formuleren en jezelf goede vragen te stellen. Door actie te ondernemen op waar je invloed hebt en geen energie te geven aan iets waar je geen invloed op hebt. Door je werkzaamheden goed af te stemmen op je mogelijkheden en talenten. 

Zoals ik al schreef pieker je vaak over dingen waar je op dat moment geen invloed op hebt. Wanneer je dus aan het piekeren bent, stel jezelf dan de vraag: ”Kan ik er nu iets aan doen?”

Wanneer het antwoord JA is, ga dan actief aan de slag om en onderneem actie om je situatie of probleem op te lossen. Als het antwoord NEE is dan heeft jouw gepieker dus geen meerwaarde. Dat klinkt heel simpel gezegd maar het is zo! PIEKEREN LOST NAMELIJK HELEMAAL NIETS OP. In dit geval mag je je eigen gedachten dus best kritisch onder de loep nemen. Want in wezen ben je met je gepieker jezelf de put in aan het denken.

 

 

Hoe blijf je uit die put?  

Wanneer je hebt geconstateerd dat jouw gepieker op dat moment niets oplost kun je jezelf uitdagen door helpende gedachten te formuleren en jezelf goede vragen te stellen:

Op welke manier kan ik iets aan mijn zorgen gaan doen?

Wat helpt mij om minder tegen …..  op te zien?

Wat kan ik doen om de situatie te verbeteren?

Op deze manier doorbreek je de automatische gedachtenstroom en pak je de regie op. Je komt uit een afhankelijkheidssituatie. Daarmee bedoel ik dat je niet langer afhankelijk bent van je gepieker en je, voor je gevoel, geen invloed hebt. Je hebt namelijk altijd een keuze om constructief en positief te denken. 

Daarbij kun je in plaats van te piekeren beter een plan de campagne bedenken. Stappen die je gaat ondernemen om je situatie op te lossen. Je zult echt merken dat, zodra je gaat denken in oplossingen en acties, je een verschuiving en opluchting voelt.  

 

Ik weet dat het werkt; ik heb zelf ook vaak gepiekerd

Ik was 29 jaar en ongelukkig in mijn huwelijk. Om die reden overwoog ik ermee te stoppen wat ik enorm moeilijk en verdrietig vond. Mijn kinderen waren vier en twee-en-half en ik lag nachten te piekeren over hoe, wat, wel/niet en over hoe ongelukkig ik wel niet was. “Kan ik het wel alleen? En stel dat het een verkeerde keuze is? Arme kinderen….”. Door al dat gepieker gebeurde er niets totdat ik mij dat realiseerde en ik mezelf vroeg: ”Marian, wat wil je met je leven?” Het antwoord was: ”Ik wil dat mijn kinderen gelukkig in een positieve omgeving opgroeien en ik wil zelf ook gelukkig zijn.” En met die swich doorbrak ik mijn gepieker want op dat moment begon ik opbouwend te denken door de meest simpele vraag: “Wat moet ik doen om dat voor elkaar te krjgen?”

Hoe verdrietig een scheiding ook zou zijn, Het was wel de beste oplossing en het gaf ons alle vier de kans om weer gelukkig te zijn. Het lukte mij om de negatieve gedachtestroom om te buigen en de positieve kanten te belichten. Daarmee was ik niet van mijn zorgen af maar wel van het eindeloze gepieker.

Op dat moment was ik mij niet bewust van de gedachten die mij toen hielpen. Na deze situatie heb ik nog veel piekerdagen en – nachten gehad. Maar stap voor stap is mijn leven steeds meer geworden hoe ik het wil en heb ik geleerd mijn piekergedachten (als ik ze soms nog signaleer) te tackelen en om te buigen naar helpende gedachten. WAT EEN VERADEMING! Jij kan er NU mee beginnen om jouw leven LICHTER te maken.

 

 

Stoppen met piekeren is niet makkelijk; wel mogelijk!  

Als jij te kampen hebt met piekergedachten, blijf er dan niet te lang mee rondlopen maar onderneem actie daar waar nodig is, door jezelf de volgende vragen te stellen:

Waar heb ik TEVEEL van?

Waar heb ik INVLOED op?

Hoe zijn mijn GEDACHTEN over de situatie/gebeurtenis?

Wat kan ik doen om het te VERANDEREN?

Welke gedachten gaan mij HELPEN?

 

Lukt het je niet alleen?, zoek dan steun bij vrienden, familie, collega’s. Vraag hen om hulp of kies een coach die jou daarbij kan helpen. Maar zorg dat je uit de neerwaartse spiraal komt en/of blijft.

Jij verdient een mooi LICHT LEVEN. 

 

 

Wil je meer lezen over mijn ervaringen en keuzes waardoor ik nu niet meer pieker? Lees dan mijn persoonlijke blog